NLCb. GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK TAZMİNATI GENEL OLARAKGeçici iş göremezlik , kaza geçiren kişinin kalıcı olarak çalışma gücünden mahrum kalmaması durumunda söz konusu olmaktadır . Kişinin iyi olana kadar işte çalışamaması ve bundan kaynaklı iş ve kazanç kaybına uğramasıdır .Türk Borçlar Kanununun 54 . Maddesi hükmünce tedavi giderleri , kazanç kaybı , çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar , ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar bedensel zararları oluşturmaktadır .İş göremezlik tazminatının kapsamının belirlenmesinde davacının gelirinin belirlenmesinin yanında davacı tarafın yaralanması sebebiyle görmüş olduğu tedavilere göre iyileşme süresinin ve çalışma gücünden mahrum kalmasının da tespit edilmesi gerekmektedir .Geçici iş görememe sigortalı işçinin iş kazası geçirmesi sonucunda ya da meslek hastalığına yakalanması durumlarında Sosyal Güvenlik Kurumu tarafınca müfettiş görevlendirilir ve Sosyal Güvenlik Kurumu bünyesinde iş kazası dosyası açılır . İş kazası sonucu tedavi gören kişinin sağlık kurulu raporlarında yazılan istirahat süresinde kişinin kalıcı olamayacak şekilde çalışamaması durumuna geçici iş göremezlik denir . İş kazası geçiren kişinin kaza sonucunda almış olduğu sağlık raporlarında yazılan süreler boyunca kişi çalışamamakta ve kazanç kaybı yaşamaktadır . Yaşanan bu gelir kaybı için sağlık raporlarında bahsedilen süreler boyunca Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kişiye geçici iş göremezlik ödeneği verilir .Geçici iş görmezlik tazminatı Türk Borçlar Kanunu 54 . Maddesinde geçen kazanç kaybı zararları içerisinde yer almaktadır. Bu maddede geçen kazanç kaybı zararı, bedensel olarak zarara uğrayan kişi eğer bu zarara uğramamış olsaydı bu kişinin elde etmesi muhtemel olacak olan kazançların kaybedilmesini ifade eder . Kazanç kaybı bu nedenle geçici niteliktedir ve geçmişe yöneliktir .Türk Borçlar Kanununun sistematiğinde geçici iş görmezlik kazanç kaybı kapsamında değerlendirilmiştir . Buna göre kaza yapmış kişinin kalıcı olarak sakat kalması söz konusu olmayıp bir süre tedavi görmesi nedeniyle iyi olana kadar çalışamaması halinde iş ve kazanç kaybına uğrar .Geçici iş görememe tazminatı yalnızca kaza sonucunda yaralanma halinde çalışamayıp elde edilemeyen kazancı kapsar .On sekiz yaşından küçükler için de , aktif olarak çalışanları için , geçici iş göremezlik zararı istenebilir .TRAFİK KAZASINDA GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK TAZMİNATISigorta kuruluşları tedavinin güvencesi kapsamında geçici iş görememeden sorumludurlar . Kaza geçiren kişinin tedavi görmesi ve iyi olana kadar çalışamaması ve bu yüzden iş ve gelir kaybına uğraması trafik kazalarında geçici iş göremezliktir . Geçici iş göremezlik süresi sadece hastanede görülen tedavi süresini kapsamaz aynı zamanda iyileşme süreci de bu sürenin içerisinde sayılmaktadır .GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK TAZMİNATININ HESAPLANMASI İÇİN İSTENEN BELGELER TRAFİK KAZALARINDA Kaza tarihi , resmi olan kaza tespit tutanağı Tedavi gören kişi yani mağdur için geçici iş görmezlik talebinde hastane sağlık raporuTedavi gören kişi yani mağdura ait güncel olan vukuatlı nüfus kayıt örneğiTedavi gören kişi mağdura ilişkin , kişinin gelirini ispatlayan Sosyal Güvenlik Kurumu hizmet dökümü , vergi beyannamesi , bordro vb. İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİKişinin ilgili sağlık kuruluşlarından aldığı bir sağlık raporu sayesinde , sürekli olmamak üzere çalışamaması kaynaklı gelirinde haftalık ya da aylık bir eksilme gerçekleşir . Bu kazanç kaybının telafisi için de geçici iş göremezlik ödeneği verilir . Geçici iş görememe ödeneği Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bazı hesaplar yapılarak kişilere anlaşmalı banka vasıtasıyla istirahat için verilen rapor süresinin sonunda İŞ GÖRMEZLİK ÖDENEĞİNİN HESAPLANMASISosyal Güvenlik Kurumu işçilerin almış oldukları raporları üçüncü gününden başlamak üzere bir ödenek ödemektedir . Yani işçi bir – iki günlük bir rapor almış olsa bile Sosyal Güvenlik Kurumu bu bir – iki günlük raporların ödemesini gerçekleştirmiyor . Üç günlük bir rapor alan bir işçinin ise bir günlük rapor ödeneğini ödüyor . Mevzuatta işçilerin geçici iş görememe ödeneği hesaplanırken ayakta bir tedavi durumundan kaynaklanan bir rapor mu yoksa yatarak tedavi durumundan kaynaklanan bir rapor mu diye ayrım gözetmiştir . Bu tazminatı bedeli hesaplanırken de işçinin rapor almadan önceki son üç aylık Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen SİPEK sigortalı primi esas kazanç durumuna bakılıyor . Son üç ay içerisindeki bildirilen primi esas kazancın ortalaması alınıyor ve bir günlük kazancı neyse bu bir günlük kazancı üzerinden bir oranlama yapılıyor .Ayakta tedavilerde işçinin günlük kazancı üçte ikisi , yatarak tedavilerde de günlük kazancının yarısı tutarında bir ödenek hesaplanıyor .Eğer ki işçi iş kazası ya da analık durumundan dolayı bir rapor almış olduysa bu gibi bir durumda da geçici iş göremezlik ödeneği bu kişinin üçüncü gününden itibaren değil almış olduğu raporların ilk gününden başlamak üzere Sosyal Güvenlik Kurumunca ödenecektir .HÜSEYİN DOĞAN
Zorunlu mali sorumluluk sigortası- Trafik kazası- Geçici iş göremezlik ödemesi- İtirazın iptali- Taraf yokluğu- Davalı sigorta şirketinin sigortalısına ait aracın, karıştığı trafik kazası sonucu, kurum sigortalılarına yapılan geçici iş göremezlik ödemelerinin tahsili için yapılan icra takibine vaki itirazın iptalinin istenildiği işbu davada, davalının poliçe limitleri dahilinde sorumlu olduğu belirtilerek, itirazın iptaline kesin olarak karar verildiği, dosya kapsamından, kazaya sebebiyet veren aracın, kaza tarihinde davalı Sigorta yerine, diğer bir şirket tarafından, karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesinin yaptırılmış olduğu, somut olayda bu husus araştırılmaksızın karar verildiğinden ilgili sigorta şirketinden bilgi ve belgeler temin edildikten sonra davalı Sigorta yönünden sıfat yokluğu nedeniyle davanın reddine dair karar verilmesi gerektiği-
1. Yaralanmalı Trafik Kazası Tazminatı Nedir? Karayolları Trafik Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Trafik Sigortası, poliçede belirtilen aracın kullanımı sırasında bir kimsenin ölümüne, yaralanmasına veya üçüncü şahıslara ait malların zarara uğramasına sebebiyet verildiği durumlarda devreye girer. Trafik sigortası böyle bir durumda aracın kullanıcısına düşen hukuki sorumluluğu Hazine Müsteşarlığınca saptanmış ve poliçede belirtilmiş sigorta limitlerine kadar temin eder. Anlaşılacağı üzere bu teminat sadece araç, bina, bariyer, trafik lambası vb. maddi zararları değil, olası bedeni zararları da kapsamaktadır. Yaralanmalı trafik kazası sonucunda yaralanan kişi, kazaya uğrayarak yaralandığı tarihten iyileşene kadar ya da iyileşemeyecek durumda olması halinde de hekimlerce öngörülen tedavi, süresi boyunca gördüğü tedavi, ameliyat, bakıcı giderleri, tedavi süresince çalışmadığı aylara ilişkin kazanç kaybı gibi tüm gider ve masraflarını talep edebilir. Yaralanmalı trafik kazasında kişinin, maddi tazminatın dışında ayrıca manevi tazminat ta talep etme hakkına sahiptir. Kişide trafik kazası sonrasında psikolojik travma, derin üzüntü gibi ruh dünyasında sarsıcı etkiler oluştuysa manevi tazminat talep edebilir. Yaralanmalı ve/veya sakatlanmalı trafik kazalarında zaman aşımı süresi kazanın olduğu tarihten itibaren 8 yıldır. Trafik kazası maddi ve manevi tazminatının 8 yıllık süre içinde talep edilmesi gerekir. 2. Yaralanmalı Trafik Kazası Dikkat Edilecek Hususlar 8 Yıl geriye dönük olarak alınabilir. Kişinin yaşı, mesleği, çocuk sayısı, geliri, medeni durumu, eş geliriAGİ belirlenmesi için bilgileri ile hesaplama yapılır. Maluliyet oranı hesaba dahil edilir. Trafik sigortası teminatları dahilinde sürekli sakatlık tazminatı alınabilir. Bakıcı gideri alabilmek için %70 ve üzeri sürekli sakatlık oranı olması gerekir. İş göremezlik raporu varsa yasal süreçtahkim içerisinde talep edilebilir.
Geçici iş göremezlik ödeneği, çalışanların hastalık, analık iş kazası, meslek hastalığı durumunda raporlu olduğu dönemde gelir güvencesi sağlar. Geçici iş göremezlik ödeneği rapor süresince Sosyal Güvenlik Kurumu'nca çalışana ödeniyor. Daha önce sigortalı olarak hiç çalışmamış ve işe girdiği gün iş kazası geçirip istirahat raporu alan da iş göremezlik ödeneği alabilir. Özel hastaneden alınan istirahat raporu geçerli olup işverenin bunu kabul etme zorunluluğu bulunuyor. İş kazası, meslek hastalığı nedeniyle tedavi gören sigortalıya ilk günden, hasta olana da istirahatin üçüncü gününden itibaren ödeme yapılır. Ayakta muayene olarak evinde istirahat edecek çalışana bir defada en çok 10 gün rapor verilebilir. Zatürre gibi ağır bir hastalık durumunda süre uzatılabilir, bir takvim yılında tek hekim tarafından ayaktan verilen tedavilerde verilecek istirahat süresi 40 günü geçemez. Raporlu günler kıdem tazminatına esas hizmet süresinde dikkate alınır. İş göremezlik ödeneğinde merak edilen soruların yanıtları şöyle Geçişi iş göremezlik ödeneği nedir, prim ödeme koşulu var mı? "İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde" yasada belirtilen geçici iş göremezlik sürelerinde çalışanın gelir kaybını telafi için Sosyal Güvenlik Kurumu'nca ödeniyor. İş kazası ve meslek hastalığında ödenekten yararlanmak için belli bir süre prim ödeme koşulu aranmıyor. İlk defa sigortalı işe başladığı gün kaza geçiren çalışan geçici iş göremezlik ödeneği alabilir. Hastalık, iş kazası, meslek hastalığı durumunda hangi süre aralığı içinde ödenek yatırılır? Meslek hastalığı, iş kazası nedeniyle raporlu olanlara her gün için istirahatli olunan ilk günden itibaren ödeme yapılır. Hastalık durumunda da istirahatin üçüncü gününden itibaren ödenir. Analık durumunda ödenekten yararlanma koşulları nelerdir? Analık sigortası kapsamında raporun başladığı tarihte sigortalı olunması, doğumun canlı gerçekleşmesi gerekiyor. Sigortalı kadının doğumu durumunda hekimin vereceği rapora bağlı olarak doğumdan önceki, sonraki 8'er haftalık süre, çoğum gebelikte doğumdan öncesi 8 haftalık süreye 2 haftalık süre eklenerek çalışmadığı her gün için ödeme yapılır. Emekli çalışanlar da geçici iş göremezlik ödeneği alır mı? Emekli olup sosyal güvenlik destek primi yatırılarak çalışanlara iş kazası, meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanıyor. Hastalık ve analık sigortası hükümleri ise uygulanmıyor. Emekli çalışanlar iş kazası, meslek hastalığı nedeniyle tedavi döneminde geçici iş göremezlik ödeneği alabilir, ancak hastalık, analık nedeniyle alınan raporlar nedeniyle ödeme yapılmaz. Bağ-Kur'lu esnaf da iş göremezlik ödeneğinden yararlanabilir mi? Muhtarlar, ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek, basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar, gelir vergisinden muaf olup esnaf siciline kayıtlı olanlar, tarımsal faaliyette bulunanlar iş kazası, meslek hastalığı, analık durumunda ödenekten yararlanabilir. Bunun için genel sağlık sigortası ve prime ilişkin bütün borçların ödenmiş olması koşulu bulunuyor. Özel hastaneden alınan istirahat raporu geçerli midir? Özel hastaneden alınan rapor geçerli olup, işverenin kabul etme zorunluluğu bulunuyor. SGK ile sözleşmesi olmayan özel bir hastanede Bakanlıkça yetkilendirilen hekimin verdiği rapor da geçerli. Geçici iş göremezlik ödeneğine esas günlük kazanç nasıl hesaplanıyor? Meslek hastalığı, iş kazası durumunda iş göremezliğin başladığı tarihten öncesi 12 aydaki son 3 ay içinde prime esas kazançların toplamının bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanıyor. Analık ve hastalık halinde de benzer şekilde hesaplanıyor. Ancak son bir yıl içerisinde 180 günden az kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olanlara hastalık ve analık halinde ödeneğe esas tutulacak günlük kazanç, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas kazanç alt sınırının iki katını geçemiyor. Trafik kazası geçirip sakat kalanlar iş göremezlik tazminatı alır mı? Sigorta şirketleri trafik kazasında sakat kalanlara tedavilerdi süresince geçici iş göremezlik tazminatı ödeyecek. Yeni düzenlemeyle sakatlı oranı, iş göremezlik süresi sağlık Kurulu raporu ile belirlenecek. Maktu ücret ile çalışan işçilere işveren raporun ilk günü için ücret ödemesi yapar mı? Maktu ücretle çalışan işçiler istirahatli, izinli olduğunda herhangi bir nedenle ücretlerinden kesinti yapılmaz. Örneğin maktu ücret alan işçi ay içinde 10 gün işe gelmemiş olsa dahi ücreti ve SGK primi 30 gün üzerinden ödenir. Rapor alınırsa çalışanın ücreti çalışmış gibi tam ödenir. Raporlu olunan günler hizmet süresi hesabında dikkat alınır mı? Kıdem tazminatı hesabında bu süreler dışlanır mı? Raporlu olunan günler kıdem tazminatına esas hizmet süresi hesaplanırken dikkate alınır. Ancak çalışanın rapor süresi ihbar süresini 6 hafta geçerse bu süre hizmet süresi hesaplanırken dikkate alınmaz. İş sözleşmesinin askıda olduğu süreler de kıdem süresinden sayılmaması gerektiğinden ücretsiz izinde geçen süreler kıdeme esas sürede dikkate alınmıyor.
zorunlu trafik sigortası geçici iş göremezlik